Advertising on the Telegram channel «የእምነት ጥበብ»

🌾 የሚያቆራኛቸው ምንድን ነው?፦ እነዚህ ሁሉ ነገሮች (አመክንዮ፣ ጊዜ፣ ቦታ፣ ማንነት) ተለያይተው ሳይሆን ተቀናጅተው ነው የሚሠሩት። እነዚህን ሁሉ ረቂቅ ነገሮች አንድ ላይ አቀናጅቶ የሚይዝ "አእምሮ" ያስፈልጋል። የሰው ልጅ አእምሮ ውስን ስለሆነ ይህንን ሁሉ ሊያደርግ አይችልም። ስለዚህ ከዓለም በላይ የሆነ፣ ሁሉን ቻይና ሁሉን አቀፍ የሆነ መለኮታዊ አእምሮ (እግዚአብሔር) መኖር ለእነዚህ ሁሉ ቅድመ ሁኔታዎች እንደ ዋና መሠረት ያገለግላል። 🌾አምላክ የለሽነት (Atheism) እና የአመክንዮ ችግር፦ አንድ ሰው አምላክ የለሽ ሆኖ እነዚህን ነገሮች (አመክንዮን፣ ቁጥሮችን፣ የተፈጥሮ ወጥነትን) "አሉ" ብሎ መቀበል አይችልም፦ 🌾 ዓለም በአጋጣሚና በግርግር (chaos) የተፈጠረች ከሆነ፣ ለምን የተፈጥሮ ሕጎች ቋሚ ሆኑ? ለምንስ አእምሯችን እውነትን የማወቅ ችሎታ ይኖረዋል? 🌾 እግዚአብሔር የለም የሚል ሰው እነዚህን ነገሮች "ዝም ብለው አሉ" (Arbitrary) ብሎ ለመቀበል ይገደዳል፤ ይህ ደግሞ በክርክር ውስጥ ተቀባይነት የሌለው ድክመት ነው። 🌾 መፍትሄው፦ የመለኮታዊ አእምሮ መኖር፦ እነዚህ ሁሉ ረቂቅና ቋሚ ሕጎች ትርጉም የሚሰጡት ዓለም የተፈጠረችው በታላቅ አእምሮ (በእግዚአብሔር) ከሆነ ብቻ ነው ይላል፦ * የአጽናፈ ዓለም መሠረት፦ እግዚአብሔር ሁሉን አዋቂ ስለሆነ፣ በእሱ አእምሮ ውስጥ ያሉት ቋሚ እውነቶች በዓለማችን ላይ ይንጸባረቃሉ። 🌾 እውነት፦ እውነት ማለት በሰዎች የተፈጠረ ሳይሆን፣ የእግዚአብሔር አእምሮ ነጸብራቅ ነው። 4. የኮስሞሎጂካል እና የሞራል መከራከሪያዎች 🥀 የመጀመሪያው ምክንያት (Cosmological): ማንኛውም ውጤት ምክንያት አለው። አጽናፈ ዓለም ውጤት ከሆነ፣ እሱን ያስገኘ የመጀመሪያ "ያልተፈጠረ ፈጣሪ" መኖር አለበት። 🥀የግብረገብነት (Moral): በሰዎች መካከል "ጥሩ" እና "መጥፎ" የሚባሉ ጽንሰ-ሃሳቦች መኖራቸው፣ ከሰዎች አስተያየት በላይ የሆነ ፍጹም "ሕግ ሰጪ" እንዳለ ያሳያል። 5. ንቃተ-ህሊና (Consciousness) ሰው ማሰብና ማገናዘብ መቻሉ ከአቶሞች ስብስብ ብቻ የሚመጣ አይደለም። አቶሞች የማያስቡ ቁሶች ከሆኑ፣ የእነሱ ስብስብ የሆነው ሰው እንዴት ሊያስብ ቻለ? ይህ የሚያሳየው ከቁስ በላይ የሆነ "መንፈሳዊ ነፍስ" እና እሷንም የፈጠረ አምላክ መኖሩን ነው።

🍀 የፖከር ምሳሌ፦ አንድ ሰው ፖከር እየተጫወተ በተከታታይ አስራ ሁለት ጊዜ ከፍተኛውን ውጤት (royal flush) ቢያመጣ፣ "ዕድለኛ ነው" አትልም፤ ይልቁንም "ተጫዋቹና ካርታ አከፋፋዩ ተባብረዋል" ብለህ ታስባለህ። አጽናፈ ዓለምም እንዲሁ ነው፤ የሆነ አካል አቀናጅቶታል የሚለው ሃሳብ ወደ አንድ "ነዳፊ" (Designer) ይመራናል፣ ይህም እግዚአብሔር ነው። 🍀 ጥቃቅን ቅንጅት (Fine-Tuning) ምንድን ነው?፦ አጽናፈ ዓለም ለእኛ ተብሎ የተቀነባበረ ይመስላል፤ ምክንያቱም ለሕይወት መፈጠር አስፈላጊ የሆኑት ሁኔታዎች በአጋጣሚ የመገኘታቸው ዕድል እጅግ በጣም ጠባብ ነው። የሆነ አካል ይህንን ሁሉ ነገር በትክክል አመቻችቶታል የሚለው ሃሳብ የበለጠ አሳማኝ ነው። አጽናፈ ዓለም ልክ እንደ ውስብስብ ማሽን የተቀነባበረ ነው። ለምሳሌ፣ የሰው ልጅ ሕዋስ (cell) ወይም የስበት ኃይል መጠን በትንሹ እንኳ ቢቀየሩ ሕይወት ሊኖር አይችልም ነበር። ይህ ጥቃቅን ቅንጅት (Fine-tuning) አንድ ታላቅ ነዳፊ (Designer) እንዳለ ያሳያል። 🍀 አስገራሚ ምሳሌዎች፦ 1. የስበትና የኒውክሌር ኃይሎች፦ እነዚህ ኃይሎች አሁን ካሉበት በትንሹ (በአንድ ቅንጣት እንኳ) ቢለወጡ ኖሮ፣ ከዋክብትም ሆኑ ሕይወት ሊፈጠሩ አይችሉም ነበር። ይህ ልክ አንድ ሰው ሎተሪን በተከታታይ ቢሊዮን ጊዜ እንደማሸነፍ የማይታሰብ አጋጣሚ ነው። ስለዚህ ይህንን ሁኔታ ያስተካከለ "ነዳፊ" (Designer) መኖሩ ግድ ነው። 2. ኮስሞሎጂካል ቋሚ (Cosmological Constant)፦ ይህ አጽናፈ ዓለም የሚለጠጥበትን ፍጥነት ይቆጣጠራል። ልዩነቱ ከአንድ እጅ ብቻ ቢሆን ኖሮ፣ አጽናፈ ዓለሙ ወይ በራሱ ላይ ይደረመሳል ወይም ጋላክሲዎች ሊፈጠሩ በማይችሉበት ፍጥነት ይለጠጣል። 3. ጠንካራው የኒውክሌር ኃይል (Strong Nuclear Force)፦ ይህ የአቶም ኒውክሊየሶችን አንድ ላይ አጣብቆ ይይዛል። በ2% ብቻ ቢጨምር ወይም ቢቀንስ፣ ምንም ዓይነት ቋሚ ንጥረ ነገሮች አይኖሩም ነበር። 🍀የተቃውሞዎች መልስ፦ 🍀 የአንትሮፒክ ተቃውሞ (Anthropic Objection)፦ "ሕይወት ስላለ ብቻ ነው ይሄን ማስተዋል የቻልነው፣ ስለዚህ አጋጣሚው አስገራሚ አይደለም" የሚሉ አሉ። ነገር ግን ይህ ስህተት መሆኑን ለማሳየት የ"መግደያ ቡድን" ምሳሌን መመልከት ይቻላል። አንድ የጦር ቡድን ሊገድልህ ተኩሶ ሳያገኝህ ቢቀር፣ "በሕይወት ስላለህ ነው ይሄን ያስተዋልከው" ማለት ትርጉም የለሽ ነው፤ ተኩሰው ሳያገኙህ የቀሩት ሆነ ብለው ስለተዉህ (ስላቀዱት) እንደሆነ ግልጽ ነው። 🍀 የጭቃ ኩሬ ምሳሌ (Puddle Analogy)፦ "ሕይወት ልክ እንደ ጭቃ ኩሬ ነው፤ ባለበት ጉድጓድ ቅርጽ ራሱን ያስማማል" ይላሉ። ነገር ግን ሕይወት እንደ ፈሳሽ በማንኛውም ሁኔታ ውስጥ ሊኖር አይችልም፤ ሕይወት እጅግ በጣም ጥብቅና ዝርዝር ሁኔታዎችን ይፈልጋል። 🍀 መልቲቨርስ (Multiverse)፦ "ቢሊዮን የሚቆጠሩ አጽናፈ ዓለሞች ቢኖሩስ?" የሚል ጥያቄ ቢነሳም፣ ለዚህ ምንም ዓይነት ማስረጃ የለም። በተጨማሪም፣ እነዚህን ሁሉ ዓለማት የሚፈጥረው "ጄኔሬተር" ራሱ ጥቃቅን ቅንጅት ያስፈልገዋል። 3. ትራንስደንደንታል መከራከሪያ (The Transcendental Argument) ይህ መከራከሪያ የሚለው "ያለ እግዚአብሔር ምንም ነገር ትርጉም አይኖረውም" የሚል ነው። 🌾 አመክንዮና እውነት፦ ሳይንስን ለመሥራት አመክንዮ (Logic) እና እውነት መኖራቸውን አስቀድመን እናምናለን። ነገር ግን እነዚህን ነገሮች በሳይንስ ልናረጋግጣቸው አንችልም። አመክንዮና የሥነ-ሥርዓት ሕጎች ትርጉም የሚሰጡት ዓለም በግርግር (Chaos) የተፈጠረች ሳይሆን፣ በሥርዓት ባለው "መለኮታዊ አእምሮ" የተገነባች ስትሆን ብቻ ነው። እግዚአብሔር የእውነትና የአመክንዮ መሠረት ነው። 🌾 መሠረታዊ ሃሳብ፦ ያለ እግዚአብሔር ምንም ነገር ትርጉም ሊሰጥ አይችልም የሚል ነው። የምንገምታቸው ግን ልናረጋግጣቸው የማንችላቸው ብዙ ነገሮች አሉ። አመክንዮ (logic) እንደሚሠራ እናምናለን፤ በተፈጥሮ ውስጥ ወጥነት እንዳለ እናስባለን፤ እውነት መኖሩንም እንቀበላለን። ነገር ግን እነዚህን ነገሮች በሳይንስ ልናረጋግጣቸው አንችልም፤ ምክንያቱም ሳይንስን ለመሥራት ራሱ እነዚህን መሠረታዊ ነገሮች እንደ እውነት አምነን መነሳት አለብን። እነዚህ ሁሉ ነገሮች ትርጉም የሚሰጡት እግዚአብሔር ያለበትን የዓለም እይታ ስንቀበል ብቻ ነው፤ ምክንያቱም ያኔ እነዚህ ሁሉ ነገሮች በእግዚአብሔር አእምሮ ውስጥ መሠረት አላቸው ማለት እንችላለን። እግዚአብሔር ከሌለ ግን ለምናምናቸው መሠረታዊ ነገሮች ምንም ማረጋገጫ አይኖረንም፣ ሁሉም ነገር ይፈራርሳል። 🌾 የኬክ ምሳሌ፦ ኬክ ለመሥራት የሚያስፈልጉ ቅድመ ሁኔታዎች ምንድን ናቸው? ዱቄት፣ እንቁላል፣ ስኳር፣ ክሬም። ኬክ ካለኝ፣ በግዴታ ለኬኩ አስፈላጊ የሆኑት ነገሮች (ዱቄት፣ ክሬም፣ እንቁላል፣ ወተት...) ነበሩ ማለት ነው። እነዚህ ነገሮች ሳይኖሩ ኬክ ሊኖር አይችልም። ልክ እንደዚሁ፣ ዓለምን ለመረዳትና ዕውቀት እንዲኖረን የግድ መኖር ያለባቸው "ቅድመ ሁኔታዎች" አሉ። 🌾ሊረጋገጡ የማይችሉ ቅድመ ሁኔታዎች፦ ዕውቀት እንዲኖረንና በዓለም ውስጥ ለመንቀሳቀስ የምንጠቀምባቸው፣ ነገር ግን በላብራቶሪ ወይም በአጉሊ መነጽር (Microscope) ልናያቸው የማንችላቸው ብዙ ነገሮች አሉ፦ 🌾 ጊዜና ቦታ (Time and Space): ጊዜን በሰዓት መለካት እንችላለን እንጂ ጊዜ ራሱ ምን እንደሆነ በአካል ነክተን ልናረጋግጠው አንችልም። ነገር ግን ሁሉንም ነገር የምንረዳው በጊዜና በቦታ ውስጥ ነው። 🌾ማንነት (The Self): "እኔ" የሚል ማንነት እንዳለህ በሳይንሳዊ ሙከራ ማሳየት አትችልም፤ ነገር ግን ለማሰብና ለመግባባት "እኔ" የሚል ማንነት መኖሩን አስቀድመህ ታምናለህ። 🌾ያለፈው ጊዜ (The Past): ያለፈው ጊዜ እንደነበረ በሳይንስ ማረጋገጥ አይቻልም፤ ነገር ግን ያለፈው ጊዜ መኖሩን ካልተቀበልን የትኛውም ዕውቀት ትርጉም አይኖረውም። 🌾 ግብረገብነት (Ethics): ክፉና ደግ የሚባሉ ነገሮች በቤተ ሙከራ ውስጥ አይገኙም፤ ነገር ግን በዓለም ውስጥ ለመኖር ግብረገብነት እንዳለ አስቀድመን እንቀበላለን። "ፍጹም የሆነ የግብረገብነት ሕግ (Objective Morality) ካለ፣ ሕግ ሰጪ (እግዚአብሔር) መኖር አለበት"። ለምሳሌ፣ የሰው ሥጋ መብላት (cannibalism) መጥፎ መሆኑን ሁላችንም የምናውቀው ከእኛ በላይ የሆነ የበላይ አካል መጥፎ ነው ስላለን ነው እንጂ ዝም ብሎ የሰዎች አስተያየት አይደለም። 🌾 የተፈጥሮ ወጥነት (Induction/Regularity): ነገም ፀሐይ እንደምትወጣና የተፈጥሮ ሕጎች እንደማይቀየሩ ማመን አለብን። ይህ በሳይንስ ሊረጋገጥ አይችልም (ምክንያቱም ስለ ወደፊቱ ገና አላወቅንም)፣ ነገር ግን ሳይንስ እንዲሠራ ይህንን ማመን ግድ ይላል። 🌾 የቁጥሮች መኖር (Numbers): ቁጥሮች ረቂቅ ናቸው፤ ነገር ግን ሳይንስ ያለ ቁጥር አይሠራም።

እግዚአብሔር የመኖሩ ማረጋገጫዎች፦ ከሒሳብ እስከ ፍልስፍና በሳይንሳዊው ዓለም ውስጥ እግዚአብሔርን በአጉሊ መነጽር ማየት ባንችልም፣ አጽናፈ ዓለሙ የሚመራባቸው ሕጎች ግን ወደ አንድ "ልዑል ነዳፊ" ይጠቁማሉ። ዋና ዋናዎቹ መከራከሪያዎች የሚከተሉት ናቸው፦ 1. የሒሳብ ድንቅ ምስክርነት (Mathematical Proof) ሒሳብ በሰው ልጅ የተፈጠረ ሳይሆን፣ አስቀድሞ በተፈጥሮ ውስጥ ያለ እኛ የምናገኘው እውነት ነው። ➡️የማንደልብሮት ሴት (Mandelbrot Set)፦ ይህ የሒሳብ ቅርጽ ማለቂያ የሌለው ውስብስብነት አለው። የፈለገውን ያህል ብታጎላው አዳዲስና አስገራሚ ቅርጾች እየወጡ ይቀጥላሉ። ይህን ውስብስብነት ማንም ሰው አልነደፈውም፤ ይህም የሚያሳየው ሒሳብ በራሱ ከሰው ልጅ አቅም በላይ የሆነና በ"መለኮታዊ አእምሮ" ውስጥ የሚኖር እውነት መሆኑን ነው። ➡️ ወሰን የለሽነት፦ አጽናፈ ዓለም ውስን ቢሆንም፣ ሒሳብ ግን ማለቂያ የሌለው (Infinite) ነው። ይህ የሚያሳየው የሒሳብ ምንጭ ከሆነው ቁሳዊ ዓለም በላይ መሆኑን ነው። ሒሳብ በሰው ልጅ የተፈጠረ ከሆነ፣ እንዴት ሰው ማለቂያ የሌለውንና እኛ ራሳችን እንኳን ልንረዳው የማንችለውን ነገር ሊፈጥር ይችላል? ➡️ እግዚአብሔር አለ?፦ ብዙ አምላክ የለሾች (atheists) አጽናፈ ዓለምን ለማብራራት ሳይንስ ስላለን በእግዚአብሔር ለማመን የሚያበቃ ምክንያት የለም ብለው ያስባሉ። ሳይንስ ተፈጥሯዊውን ዓለም ያብራራል፤ ዓላማውም ይሄው ነው። ይሁን እንጂ፣ ሳይንስ ከተፈጥሮ ዓለም ውጪ ወይም በላይ የሆነ ነገር (Supernatural) መኖሩን ሊነግረን አይችልም። በአጠቃላይ ሰዎች ስለ እግዚአብሔር ሲናገሩ በሁሉም ቦታ የሚገኝ፣ ሁሉን የሚያውቅና ሁሉን ማድረግ የሚችል ከተፈጥሮ በላይ የሆነ 'አእምሮ' ማለታቸው ነው። ➡️ሒሳብ ምንድን ነው?፦ ከእግዚአብሔር ጋርስ ምን ግንኙነት አለው? ሒሳብ ስለ ቁጥሮች፣ ስለ ቁጥሮቹ መረጃ እና ስላላቸው ትስስር ነው። ነገር ግን ይህንን ሁሉ ሒሳብ የት ነው የምናገኘው? ልናየው፣ ልንነካው ወይም ልንቀምሰው አንችልም። ሒሳብ የሚኖረው በአእምሮ ውስጥ ብቻ ነው፤ የምናገኘውም በማሰብና ነገሮችን በማውጣት ነው። ሆኖም ሒሳብ ነገሮችን ያብራራል። ከቀላል ቆጠራ ጀምሮ እስከ ፕላኔቶች እንቅስቃሴ፣ አልፎም እስከ አቶም ደረጃ ድረስ ሁሉንም ነገር ያብራራል። ➡️ ሒሳብና አጽናፈ ዓለም፦ ሒሳብ በአእምሯችን ውስጥ ብቻ ያለ ሆኖ ሳለ እንዴት ተፈጥሯዊውን ዓለም ያብራራል? ለዚህ ሁለት አማራጮች አሉ፦ አንደኛው፣ ሒሳብ የምናየውን ነገር ለማብራራት እኛ የፈጠርነው (invented) መሣሪያ ነው፤ ይህም ማለት ምንጩ ተፈጥሯዊ ነው። ሁለተኛው አማራጭ፣ ሒሳብ ከእኛ ውጪ በራሱ የሚኖርና አጽናፈ ዓለምን የሚቆጣጠር ነው፤ ይህም ማለት እኛ አገኘነው (discovered) እንጂ አልፈጠርነውም፣ ምንጩም ከተፈጥሮ በላይ ነው። ➡️ የሒሳብ መረጃ፦ የኋለኛው ትክክል ለመሆኑ ምክንያቱ ይህ ነው፡ ሒሳብ ወሰን የሌለው መረጃ ይዟል። ቁጥሮች ማለቂያ የሌላቸው ናቸው፤ በእያንዳንዱ ሁለት ቁጥሮች መካከልም ማለቂያ የሌለው መረጃ አለ። ለምሳሌ 'ፓይ' () ማለቂያ የሌላቸው ድጂቶች አሉት። እኛ የፈጠርነው ቢሆን ኖሮ 'ፓይ' የፈለግነውን ቁጥር ሊሆን ይችል ነበር፤ ነገር ግን አይደለም፣ እሴቱ ቋሚ ነው። ይህ ሁሉ መረጃ እዚያ (ውጭ) አለ፤ ነገር ግን ውስን በሆነው አጽናፈ ዓለማችን ውስጥ ሊቀመጥ አይችልም፤ ስለዚህ የሒሳብ ምንጭ ከቁሳዊው ዓለም በላይ ነው። ➡️ ሁሉን የሚያውቅ አእምሮ፦ ሒሳብ ማለቂያ የሌለው መረጃ መያዙ 'ሁሉን የሚያውቅ አእምሮ' እንዳለ ያሳያል። አጽናፈ ዓለምን መምራቱ ደግሞ ከተፈጥሮ በላይ የሆነ 'ሁሉን ቻይ አእምሮ' መኖሩን ያሳያል። አሁን የገለጽነው እግዚአብሔርን ነው። የሒሳብ እውነቶች የሚኖሩት በእግዚአብሔር ማለቂያ በሌለው አእምሮ ውስጥ ነው። ይህ ሒሳብ የሚኖርበት አእምሮ የሞራልና የሌሎች እውነቶችም ምንጭ ነው። በጎነት፣ እውነትና ውበት ከሰው አስተያየት በላይ የሆኑት በልዑል አእምሮ (በእግዚአብሔር) የተደገፉ ስለሆኑ ነው። ጋሊልዮ እንዳለው "ሒሳብ እግዚአብሔር አጽናፈ ዓለምን የጻፈበት ቋንቋ ነው"። 2. የአጽናፈ ዓለም ጥቃቅን ቅንጅት (Fine-Tuning) ዓለማችን ለሕይወት ተስማሚ የሆነችው በአጋጣሚ ሳይሆን እጅግ በጥንቃቄ በተቀመጡ መሠረታዊ ሕጎች ምክንያት ነው።

ማቴዎስ ፲፭፡፳፬ ላይ ያለውን “ከእስራኤል ቤት ለጠፉት በጎች በቀር አልተላክሁም” በማቴዎስ ፲፭፥፳፬ ላይ ያለውን “ከእስራኤል ቤት ለጠፉት በጎች በቀር አልተላክሁም” የሚለውን ኃይለ ቃል ሙስሊም ወገኖች በማንሳት ክርስትናን ለመክሰስ ይሞክራሉ። "ኢየሱስ የተላከው ለእስራኤል ብቻ ነው" የሚል ድምዳሜ ላይ ለመድረስ ይፈልጋሉ። ለመሆኑ ነገሩ ምን ማለት እንደሆነ እስኪ እንመልከት። ሙስሊም ወገኔ ሆይ! አንተ ጌታ የተናገረውን ታነባለህ እንጂ ያደረገውን ግን አታነብም። ጌታ ለከነዓናዊቷ ሴት “ከእስራኤል ቤት ለጠፉት በጎች በቀር አልተላክሁም” ማለቱን ትናገራለህ፤ ነገር ግን በመጨረሻ የለመነችውን እንዳደረገላትና ልጇን እንደፈወሰላት ለምን አትናገርም? “መላኩ” ማለት በሌላ አካል ትእዛዝ ተገዶ ሳይሆን፣ በራሱ ፈቃድና ውሳኔ እንደሠራ ልታውቅ ይገባል። ካልሆነ ግን ክርስቶስን የአባቱን ትእዛዝ እንደጣሰ አድርገህ እየከሰስከው ነው። ምክንያቱም በአንተ አተረጓጎም፣ ክርስቶስ ወደ ይሁዳ የመጣው የአባቱን ትእዛዝ ለመፈጸም እና አይሁድን ብቻ ለመርዳት ከሆነ፣ ያ ተልእኮ ሳይፈጸም የከነዓናዊቷን ሴት ልጅ መፈወሱ እርሱ የሌላውን መመሪያ ፈጻሚ ብቻ ሳይሆን የራሱ የሆነ ሉዓላዊ ውሳኔ ያለው መሆኑን ያሳያል። የራሱ ፈቃድ ባለበት ደግሞ "የተላከበትን ዓላማ ተላለፈ" የሚባል ክስ አይሰራም። እናንተ ጌታ ኢየሱስ የራሱ ፈቃድ የለውም ትላላችሁ፤ የአብን ፈቃድ ብቻ የሚፈጽም ታደርጉታላችሁ። መልሳችሁ ደግሞ ይሄንኑ ጥቅስ እሱን ለመክሰስ ትጠቀሙበታላችሁ። ለመሆኑ ለእስራኤል ብቻ ከተላከ፣ ጌታ ደግሞ የከነዓናዊቷን ሴት ልጅ መፈወሱ የራሱ ፈቃድ እንዳለው አያሳይምን? ታዲያ እራሳችሁን መልሳችሁ እየከሰሳችሁ መሆኑን አታውቁምን? ስለዚህ ይሄ ጥቅስ እናንተን መልሶ የሚመታ ሆኖ ይገኛል። ወደ ቃሉ ትክክለኛ ትርጉም ስንሄድ ግን የሚከተሉትን ነጥቦች እናገኛለን፦ ፩. “እስራኤል” የሚለው ስም ትርጉም “እስራኤል” የሚለውን ቃል “እግዚአብሔርን የሚያይ አእምሮ” (A mind seeing God) ተብሎ ይተረጎማል። ስለዚህ ጌታ “ለእስራኤል በጎች ተላክሁ” ሲል፣ በዓለም ዙሪያ ተበትነው ለሚገኙ፣ ነገር ግን በውስጣቸው እግዚአብሔርን የማየት ናፍቆትና ብቃት ላላቸው “ነፍሳት” ሁሉ መላኩን ያሳያል። ቅዱስ ጳውሎስ “ከእስራኤል የተወለዱ ሁሉ እስራኤል አይደሉም” (ሮሜ 9:6) ይላል። ይህም “እስራኤል” የሚለው ስም ከሥጋ ዝርያ በላይ መሆኑን ያረጋግጣል። “ላይኛይቱ ኢየሩሳሌም ግን በነጻነት የምትኖር ናት፥ እርስዋም እናታችን ናት” (ገላትያ 4:26) ተብሎ እንደተጻፈ፣ በምድር ያለችው ኢየሩሳሌም ሰማያዊቷን የምታመለክት ምሳሌ ከሆነች፣ በምድር ያለው እስራኤልም ሰማያዊውን መንፈሳዊ እስራኤልን የሚያመለክት ጥላ ነው። ፪. ቅዱሳን አባቶች እንደሚሉት፣ ክርስቶስ ይህንን ያለው ለአይሁድ የተሰጠውን የመጀመሪያ ምርጫና የቃል ኪዳን ክብር ለመጠበቅ ነው። እግዚአብሔር ለአብርሃም፣ ለይስሐቅና ለያዕቆብ የገባው ቃል አለ። ስለዚህ ወንጌል አስቀድሞ ለታመኑት የእስራኤል ልጆች መድረስ ነበረበት። "መድኃኒት ከአይሁድ ነውና" (ዮሐንስ 4:22) እንደሚለው፣ መሲሁ መጀመሪያ የመጣው ለገዛ ወገኖቹ ለአይሁድ እንደሆነ ለማሳየት ነው። ፫. የሴቲቱን እምነት ለመግለጥና አይሁድን ለመውቀስ ጌታ ዝም በማለቱና "ለእስራኤል ብቻ ነው የመጣሁት" በማለቱ ሴቲቱ ተስፋ ቆርጣ እንድትመለስ ሳይሆን፣ ይበልጥ እንድትለምንና እውነተኛ እምነቷ እንዲታወቅ አድርጓል። ሐኪሙ ለበሽተኛው ፈውስን ከመስጠቱ በፊት በሽታው ምን ያህል እንደሆነና በሽተኛው ምን ያህል እንደሚፈልገው እንዲታወቅ አደረገ። የእስራኤል ልጆች (አይሁድ) በፊታቸው ተአምራት እየተደረገ፣ ሕጉና ነቢያቱ እያሉ ክርስቶስን አልተቀበሉትም። ይህች የከነዓን ሴት ግን "ከእስራኤል ወገን አይደለሽም" ተብላ እንኳን በእምነት ጸንታ በመቆሟ፣ የአይሁድን አለማመን ትወቅሳለች። ፬. "የእስራኤል ቤት የጠፉት በጎች" ሲል በኃጢአትና በክህደት ምክንያት ከእግዚአብሔር የራቁትን የእስራኤል ልጆች ማለቱ ነው። ጌታ የመጣው እነሱን ወደ በረቱ ለመመለስ እንደሆነ ገለጸ። ሆኖም ይህ ማለት ለአሕዛብ አይራራም ማለት አይደለም፤ ምክንያቱም በኋላ ላይ የሴቲቱን እምነት አይቶ "እምነትሽ ታላቅ ነው" በማለት ልጇን ፈውሶላታል። በአጭሩ ጌታ "ከእስራኤል በቀር አልተላክሁም" ያለው በሥጋዌው አገልግሎት ቅደም ተከተል መሠረት መጀመሪያ ለአይሁድ መሆኑን ለመግለጽና የሴቲቱን እምነት ለዓለም ሁሉ አርአያ ለማድረግ ነው። የኋላ ኋላ ግን "ሂዱና አሕዛብን ሁሉ በአብ በወልድ በመንፈስ ቅዱስ ስም እያጠመቃችኋቸው ደቀ መዛሙርት አድርጓቸው" (ማቴ 28:19) በማለት ወንጌል ለዓለም ሁሉ መሆኑን አረጋግጧል። ኢየሱስ ይህንን የተናገረው የፈሪሳውያንን ትዕቢት ወይም የጻፎችን ኩራት ለማርካት ብሎ አይደለም፤ ነገር ግን ቀደም ሲል 'ወደ አሕዛብ መንገድ አትሂዱ፥ ወደ ሳምራውያንም ከተማ አትግቡ' (ማቴ 10:5) በማለት የሰጠውን መመሪያ የሚቃረን እንዳይመስል ነው። ተቃዋሚዎቹ እርሱን የሚከሱበት አጋጣሚ እንዲያገኙ ስላልፈለገ እና ለአሕዛብ የሚሆነውን ሙሉና ፍጹም መዳን እስከ ሕማማቱና እስከ ትንሣኤው ጊዜ ድረስ አቆይቶት ስለነበረ ነው። ቅዱስ ዮሐንስ አፈወርቅ ይህችን ሴት እንዲህ በማለት ይገልጻታል፦

“ታዲያ ያች ሴት ይህንን ከሰማች በኋላ ምን አደረገች? ዝም አለችን? ወይስ ተስፋ ቆርጣ ተወች? ወይስ ጥረቷን አላላች? በፍጹም! ይልቁንም ከመጀመሪያው በበለጠ ሁኔታ አጥብቃ ለመነች። የእኛ ሁኔታ ግን እንደ እሷ አይደለም፤ እኛ የፈለግነውን ነገር ወዲያው ካላገኘን ጸሎታችንን እናቆማለን። እንዲያውም (መልሱ በዘገየ ቁጥር) ይበልጥ አጥብቀን መለመን ነበረብን። በእውነት ግን፣ በዚያ ሰዓት በተነገረው ቃል ግራ የማይጋባ (ተስፋ የማይቆርጥ) ማን አለ? የጌታ ዝምታ ብቻውን እሷን ለተስፋ መቁረጥ በቂ ነበር፤ የሰጣት መልስ ግን ከዚያ በላይ የሚያስደነግጥ ነበር። ምክንያቱም ራሷ በጭንቅ ላይ ሆና ሳለ፣ ስለ እሷ የሚለምኑላት ደቀ መዛሙርቱ እንኳ ግራ መጋባታቸውን ስታይ፣ ደግሞም ልመናዋ ሊፈጸም የማይችል ነገር መሆኑን (ከእስራኤል ውጭ አልተላክሁም የሚለውን) ስትሰማ፣ ይህ ነገር ሊነገር በማይችል ግራ መጋባት ውስጥ ሊጥላት ይችል ነበር። ይሁን እንጂ ሴቲቱ ግራ አልተጋባችም (ተስፋ አልቆረጠችም)፤ ይልቁንም አማላጆቿ (ደቀ መዛሙርቱ) ምንም ማድረግ እንዳልቻሉ ስታይ፣ እሷ ራሷ በመልካም ትዕቢት (Goodly shamelessness/ቅዱስ ድፍረት) ራሷን አደፋፈረች።"

በጣም ከሚያሳዙኑኝ ስጦታ ሰጭወች መካከል ሶሻል ሚድያ ላይ ስጦታ የሚሰጡ እነዚህ ሰዎች ለጋስ ስለሆኑ እንዳትሏቸው በዙሪያቹው ነፍ የተቸገረ ሞልቷል ለእነሱ ሲሰጡ አታዮም😁 ነገር ግን አንድ የሚከተሉት ሰው ወቶ ሲለምን ሲያዩት ወይ በሆነ ሰው አመካኝቶ ወይ በቤተ ክርስቲያን ስም ከለመነ ሰጭ ይሆናሉ 😁 አሁን እነዚህ ሰዎች ክርስቲያን ናቸው ወይስ አይደሉም? ክርስትያን ናቸው ካላችሁኝ ለምን ከበጣገባቸው የተቸገረውን አይረዱትም? ምክንያቱም ክርስትያን በሚድያ ሳይሆን ከበጣገቡ የተቀመጠውን በመርዳት ነው የሚቀድመው ። ክርስትያን የሚለውን አባ ጊዮርጊስ በሚናገርበት ተረዱት እንድህ እንዲል

†“በክርስቲያን ሃይማኖት አጽኝኝ። ክርስቲያን አድርጊኝ ። ፣ ክርስቲያን ልባል ምስጋና በክበበ ትስብእት በመንፈስ ቅዱስ በመጣ ጊዜ ክርስቲያን ሁኜ ልገኝ ።”†

      ‒ ማር  አባ ጊዮርጊስ ዘጋስጫ ያው እግዚአብሔር ክርስትያን ሁነን እንድንገኝ ሁላችንም ይርዳን እራሳችን እንድናይ ነው ይሄን የጻፍኩት

ቆይ ግን ከተማ ለሚሰራ ሕንጻ ቤተ ክርስቲያን ብር የምታዋጡ ምናችሁን ነው የሚያማችሁ😁 የምሬን እኮ ነው ከተማ ላይ ከበቂ በላይ ሕንጻ ቤተ ክርስትያን አለ ገጠር ላይ እኮ የሳር ሕንጻ ቤተ ክርስቲያን እያለ ከተማ ላይ እኮ የጥጋብ ነው ምን የመሰለውን ሕንጻ አፍርሰው ሌላ ያምራቸዋል መቀፈያ እኮ ነው😁

በሺዎች የሚቆጠሩ ምዕመናን ነጭ ለብሰው፣ ጥዋፍ አብርተው በአንድነት ሲዘምሩ የሚታየው ትዕይንት ለዐይን የሚማርክ ድንቅ "Visual" ውበት አለው። እንዲህ አይነቱ መንፈሳዊ ድምቀት ብዙዎችን ከቤታቸው አስወጥቶ የማሳተፍ ብቃት ስላለው እንደ አንድ መንፈሳዊ መዝናኛ (Spiritual Tourism/Entertainment) ሊታይ ይችላል። ሆኖም ግን፣ "ይህ ትዕይንታዊ ድምቀት የክርስትናን ሕይወት ከውስጥ ይለውጣል ወይ?" የሚለው ጥያቄ መሠረታዊ ነው። በዚያ ታላቅ ድባብ ውስጥ የሚፈጠር ስሜት ልክ እንደ አንድ የሙዚቃ ኮንሰርት ሰውን "High" የማድረግ አቅም አለው። ይህ ስሜት ግን እንደ ስካር ነው፤ ትናንት የነበረው ዛሬ ላይ ደብዛው ይጠፋል። የጥዋፉ ብርሃን፣ የጭብጨባው ጩኸትና የሕዝቡ ብዛት ለሰው ልጅ ስሜታዊ ፍላጎት ቅርብ ቢሆኑም፣ ክርስትና ግን በዋነኝነት "በጠባቧ ደጅ" የመግባት፣ የውስጥ ሰላም እና የጸጥታ ሕይወት መሆኑን መዘንጋት የለብንም። አሁን ላይ የምናየው ብዙው እንቅስቃሴ "ስሜትን ማነቃቃት" (Emotional Stimulation) ላይ ብቻ ያተኮረ ነው። ነፍስ የምትለወጠው በጸጥታና በትምህርት እንጂ በጩኸት አይደለም። እንዲህ ያሉ ትዕይንቶች ሰው ከእግዚአብሔር ይልቅ ስሜቱን እንዲያመልክ ያደርጉታል።ሰውዬው ወደ ቤተክርስቲያን የሚሄደው እግዚአብሔርን ፍለጋ ሳይሆን ያንን ደስ የሚል "ስሜት" ፍለጋ ይሆናል። ያ ድባብና ስሜት በሌለበት ቀን ግን እግዚአብሔር አብሮት የሌለ ይመስለዋል። አንድ ሰው በድምቀቱ ተመስጦ ሲያለቅስ፣ በእውነት ለኃጢአቱ ተጸጽቶ ነው ወይስ በድባቡ (Atmosphere) ተነክቶ? የሚለው ሊመረመር ይገባል። ጥዋፍ ይዞ መቆም ቀላል ነው፤ እንደ ጥዋፍ ለሌሎች ሲሉ መቅለጥ ግን ከባድ ነው። እውነተኛ ክርስትና ብርሃን መያዝ ሳይሆን ብርሃን ሆኖ መገኘት ነው። ክርስቲያን የሚፈጠረው በድምቀትና በጩኸት ሳይሆን በየቀኑ በሚደረግ ተጋድሎ፣ በትዕግሥትና በትሕትና ነው። ይህ የምናየው ትዕይንታዊ ድምቀት ሰውን ሰብስቦ ለማምጣት እንደ "መቀስቀሻ ደወል" ሊያገለግል ይችላል። ነገር ግን ደወሉ ተደውሎ ሰው ከመጣ በኋላ፣ የሚቀርብለት ምግብ "የቃሉ ትምህርትና ንስሐ" መሆን አለበት። ድምቀቱ ለዐይን ቢማርክም፣ ልብን ካላደቀቀና ሕይወትን ካልለወጠ እንደ ከንቱ ጩኸት ይቆጠራል። በአጠቃላይ፣ መንፈሳዊ ሕይወት ከውጭ ወደ ውስጥ ሳይሆን ከውስጥ ወደ ውጭ የሚፈስ መሆን አለበት። ስሜት ላይ ብቻ የተገነባ ቤት ማዕበል ሲመጣ እንደሚፈርስ ሁሉ፣ በድባብ ላይ ብቻ የተመሠረተ እምነትም ፈተና ሲመጣ አብሮ ይረግፋል።

ዘፈንን ለመተካት ከሆነ መዝሙሩ መዝሙር አይደለም ዘፈን እንጂ የዘፈን ምትክ የሚሆን መዝሙር 😁የለም

ሕዝቤ ግን አስመሳይ ነው በዓመት አንድጊዜ በሚደረግ ጭፈራ ተገኝቶ ክርስቲያን የሆነ ክርስቶስን የወደደ የሚመስለው ሰው እያዬው ነው አባቴ ጌታን ለማመስገን ማህሌት እና ቅዳሴ ሞልቶልህ የለ እንዴ ለምን አትሄድም እዚያ ምድር አስመሳይ 😁 የጭፈራ ሱስ በመዝሙር ስበብ ለመወጣት መሄድ ኧረ ሸም ነው 😁